Brýning Benedikts Erlingssonar

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ég hef, eins og fleiri, haft gaman af vikulegu spjalli umsjónarmanna morgunútvarpsins á Rás 2 við Benedikt Erlingsson þar sem þessi magnaði stórleikari lætur gamminn geysa um þjóðfélagsmálin og er fátt óviðkomandi.

Það er upplífgandi þegar að fleiri en stjórnmálamenn taka þátt í því að ákveða dagskrá þjóðmálaumræðunnar.

---

Í þættinum í morgun ræddi Benedikt Erlingsson m.a. um „kynningarfulltrúa“ og fjölmiðla.

Hafði hann nokkrar áhyggjur af þeim miklu áhrifum sem þessi stétt hefði.

Kom það honum m.a. mikið á óvart að til væru siðareglur fyrir þá til að fylgja. Það er því ástæða til að nota tækifærið og benda á þær hér.

Eitt mikilvægasta ákvæðið í siðareglunum kveður á um að almannatenglar virði í störfum sínum hagsmuni almennings.

Jafnframt er kveðið á um að almannatenglar veiti ekki vísvitandi villandi eða rangar upplýsingar.

---

Hjá Almannatengslafélagi Íslands (AÍ) hefur jafnframt verið starfandi siðanefnd, en það er synd að segja frá því að hún hefur ekki úrskurðað um eitt einasta kærumál á þeim áratug sem liðinn er frá því að hún tók til starfa.

Ég geri ekki ráð fyrir að verkefnaskortur siðanefndarinnar sé því um að kenna að almannatenglum eða upplýsingafulltrúum hafi ekki orðið neitt á í messunni í störfum sínum allan þennan tíma.

Sjálfur þykist ég raunar hafa séð dæmi um slíkt, bæði fyrir og eftir hrun.

En annað hvort er það vegna þess að ekki eru allir í stéttinni félagsmenn í Almannatengslafélaginu og því ekki seldir undir siðareglurnar.

Eða þá að þessi leið er ekki nógu vel kynnt fyrir þeim sem telja á sig hallað vegna vinnubragða félagsmanna okkar.

---

Ég tel, sem formaður félagsins, æskilegt að allir sem starfa við almannatengsl séu í AÍ og undirgangist siðareglur þess.

Ég myndi jafnframt fagna því ef að siðanefndin fengi mál til að úrskurða um. Ég tel að það yrði til þess að hnykkja á því að almannatenglum beri að huga að þessum þáttum í störfum sínum.

Það myndi einnig senda almenningi skýr skilaboð um að það sé ekki endilega áfellisdómur yfir allri stéttinni þó að þar fyrirfinnist eitt eða tvö skemmd epli.

Það eru alltaf einhverjir svoleiðis, hvort sem litið er til lækna, lögfræðinga eða almannatengla.

---

Já. Ábendingar Benedikts eiga fullt erindi í umræðuna.

Almannatenglar vinna störf sín oft í tengslum við opinbera umræðu, hagsmuni einstakra aðila og almannahag.

Það er því eðlilegt og kannski beinlínis nauðsynlegt að sýna okkur vissa tortryggni.

En það er samt alls ekki sanngjarnt að tala um almannatengla almennt sem einhverja óvini gegnsærrar og gagnlegrar umræðu.

Enda gerði Benedikt það ekki heldur. Hann nefndi sjálfur að hans eigin starfsvettvangur, leikhúsið, væri illa statt ef ekki væri fyrir aðkomu almannatengla.

Ég tók nýlega saman hvaða eiginleika góður almannatengill þarf að hafa:

1. Góð almenn þekking á íslensku þjóðfélagi
2. Góð íslenskukunnátta. Bæði í töluðu og rituðu máli.
3. Hafa gaman af fólki. Eiga að auðvelt með að tengjast öðrum.
4. Góður skilningur á því hvernig fjölmiðlar fúnkera
5. Stórt tengslanet
6. Sannfæringarkraftur og gott siðferði

Í lýsingu á því hvað við gerum hjá Góðum samskiptum, sem finna má hér annars staðar á síðunni, kemur fram að:

Við vinnum með fólki, fyrirtækjum og félagasamtökum sem hafa eitthvað markvert fram að færa og hjálpum þeim að ná athygli fólks.
 

---

Benedikt hittir naglann á höfuðið þegar að hann hvetur „kynningarfulltrúa“ til að huga að samvisku sinni.

Þeir almannatenglar sem gæta þess að líta í eigin barm þegar við vinnum okkar, oft á tíðum viðkvæmu störf, eru ekki nokkur ógnun við almenning eða fjölmiðla. Eiginlega þvert á móti.

Þessu hef ég sjálfur, eftir besta megni, reynt að fylgja.

---

Fyrir tæpum tveimur árum ákváð fyrirtæki mitt, Góð samskipti, að semja sérstakar siðareglur fyrir okkur til að fylgja. Siðareglur sem kæmu til viðbótar siðareglum AÍ.

Ég sótti um þetta sama leyti námskeið í Endurmenntun HÍ hjá Vilhjálmi Árnasyni og Salvöru Nordal sem fjallaði um siðferðiskafla skýrslu RNA.

Kom þá fram í svari þeirra við fyrirspurn minni að heppilegast væri að fólk setti sér sínar eigin siðareglur, fremur en að siðfræðingar séu fengnir til þess verks.

Þannig sé líklegast að fólk fari eftir þeim.

Þannig sé líka auðveldara að herma þær upp á mann.



---

Ég var á þessum tíma, sannast sagna, ekki viss hvort að sérstakar siðareglur Góðra samskipta yrðu til nokkurs annars en að vera upp á punt.

Fallegur rammi með fögrum orðum.

Það hefur hins vegar komið mér þægilega á óvart að það hefur nokkrum sinnum komið til kasta siðareglnanna í störfum okkar undanfarin tvö ár.

Við höfum m.a. þurft að leita í þær þegar við höfum fengið beiðnir um að vinna fyrir ákveðna einstaklinga og fyrirtæki. Þá um það hvort við ættum að segja já eða nei við þessum beiðnum.

Einnig hefur reynt á þær þegar að beinir og óbeinir samkeppnisaðilar skjólstæðinga okkar hafa nálgast okkur.

Þó að við höfum e.t.v. þegar hallast í aðra hvora áttina þá hafa siðareglurnar haft úrslitaáhrif á ákvörðun okkar í hverju máli fyrir sig.

---

Setning siðareglna fyrir Góð samskipti markaði því nokkur þáttaskil hjá þessu litla fyrirtæki.

Ég hef sjálfur öðlast mun meiri trú á gildi slíkra siðareglna en ég hafði áður. Ég er mun öruggari í öllum störfum mínum eftir að siðareglurnar fóru upp á vegg og óttast síður að lenda á gráu svæði.

En grá svæði geta vissulega verið mörg í starfi almannatengla.

Síðasta haust tók svo samstarfskona mín hjá Góðum samskiptum, Herdís Ósk Helgadóttir, ákvörðun um að skrá sig í meistaranám í viðskiptasiðfræði í Háskóla Íslands og sinnir hún því meðfram störfum sínum hér.

Ég tel fullvíst að umræður innan okkar fyrirtækis um siðferðisleg álitamál höfðu nokkuð með það að gera að hún valdi að sérhæfa sig í viðskiptasiðferði.

---

Nýlega hlýddi ég á vikulegan netvarpsþátt kanadískra almannatengla (sem ég geri reglulega) þar sem til umræðu var spurningin „eiga allir rétt á góðum almannatengli?“

Svar mitt er já, kannski. En ég þarf samt ekki að starfa fyrir alla sem þess óska.

Í kjölfarið tók ég það upp innan fyrirtækisins hvort við ættum að setja það inn í siðareglur okkar, með hverjum og fyrir hverja við viljum starfa.

Niðurstaðan var að eftirtöldum greinum skyldi bætt við siðareglur Góðra samskipta.

Góð samskipti taka ekki að sér verkefni fyrir aðila sem eru í starfsemi sem er beinni í andstöðu við sannfæringu og siðvitund starfsmanna Góðra samskipta.

Góð samskipti taka ekki að sér verkefni fyrir aðila sem beita meðulum og vinnubrögðum sem eru óeðlileg að mati starfsmanna Góðra samskipta.

Góð samskipti áskilja sér rétt til að hafna viðskiptum við slíka aðila og til að slíta viðskiptum við núverandi skjólstæðinga ef í ljós kemur að framferði þeirra eða markmið ganga gegn siðferðis- og/eða réttlætiskennd starfsmanna Góðra samskipta.

---

Örlítið P.S. - fyrir þá sem hafa áhuga þá fór fram ágæt umræða um þessi mál á bloggsíðu blaðamannsins Friðriks Þórs Guðmundssonar í fyrra, þar sem að bæði almannatenglar og blaðamenn sögðu sína skoðun í athugasemdum við færslu Friðriks Þórs.

Athugasemdir

[Harpa Björnsdóttir (IP-tala skráð) 2.3.2011 kl. 17:18]

Fínn pistill!

Siðareglur eiga víst örugglega alls staðar rétt á sér, á hverjum vinnustað, í hverri skólastofu, hjá hverjum einstakling. Ekki síst á fjölmiðlum og hjá þeim sem bera á borð fyrir almenning kynningu eða umfjöllun.

Skyldi fyrirtæki eins og ja.is hafa sett sér siðareglur? Kynningarfulltrúinn þeirra er brattur að verja alls kyns ósiði og lágkúru, allt í nafni einhvers gríns og gamans.......Maður er ekki bara hugsi yfir lágkúrunni sem sett er fram þar á bæ heldur líka féttaflutningnum um hana, nú siðast þar sem Gillz, býður vinum sínum myndbirtingu í símaskránni í gegnum Facebook-síðu sína. Allar jafnræðisreglur viðskiptavina Símans brotnar (gagnvart þá þeim sem hugsanlega vildu þetta líka) en fyrst og síðast er þetta svo yfirgengilega plebbalegt. Í sama anda og fréttaflutningur síðustu viku af VIP-partýi þar sem helsti gestur var Geiri í Goldfinger.....

Eitt er að ákveðnir hópar í þjóðfélaginu hafi það gaman sem þeim sjálfum sýnist, en annað er hvað er borið á borð í hið almenna félagslega (og sameiginlega) rými okkar allra, hvort sem það er auglýsing, frétt eða annað, og sem við greiðum jafnvel fyrir líka, t.d. með ákrift.

Siðareglur eru umhugsunarefni fyrir alla, einstaklinga og fyrirtæki......

[Margrét (IP-tala skráð) 3.3.2011 kl. 07:00]

Ég skil ekki þessa setningu hjá þér og framhaldið byggir á henni:

"Ég geri ekki ráð fyrir að verkefnaskortur siðanefndarinnar sé því um að kenna að almannatenglum eða upplýsingafulltrúum hafi ekki orðið neitt á í messunni í störfum sínum allan þennan tíma."

Ég skil ekki þessa setningu hjá þér og framhaldið byggir á henni. 

Er búin að reyna að umorða: 

"Ég geri (ekki) ráð fyrir að verkefnaskorti (ur) siðanefndarinnar sé því um að kenna að almannatenglum eða upplýsingafulltrúum hafi (ekkii) orðið (neitt) á í messunni í störfum sínum allan þennan tíma." Skil þetta samt ekki?

[Andrés Jónsson, 3.3.2011 kl. 09:19]

Þetta er svolítið erfið setning.

En ég hygg að með góðum vilja þá skiljist að ég telji að til séu dæmi um upplýsingafulltrúa sem hafi brotið gegn siðareglum AÍ á undanförnum árum, þrátt fyrir að enginn þessara brota hafi ratað til siðanefndar félagsins.

Þakka þér fyrir ábendinguna Margrét.